Web Analytics
Na današnji dan 19. jun - BetaRS

Na današnji dan 19. jun

Dogodilo se | 19.06.2024 | access_time 08:55
Na današnji dan 19. jun
Foto: Pixabay

1862 - Američki Kongres je zabranio ropstvo na teritoriji SAD.

1566 - Rođen je kralj Džejms I Stjuart (James Stuart) koji je kao Džejms VI nasledio škotsku krunu 1567. posle abdikacije svoje majke, Marije Stjuart. Posle smrti engleske kraljice Elizabete 1603. postao je kralj Engleske i tako pod svojom vlašću sjedinio krune Engleske, Irske i Škotske.

1623 - Rođen je francuski matematičar, fizičar i filozof Blez Paskal (Blaise Pascal). Konstruisao je jedan od prvih kalkulatora i značajno doprineo razvoju matematičkih teorija, posebno teorije verovatnoće.

1846 - Prva bejzbol utakmica po uspostavljenim pravilima odigrana je u Nju Džersiju.

1862 - Američki Kongres je zabranio ropstvo na teritoriji SAD.

1867 - Republikanci, sledbenici Pabla Huaresa (Juarez) pogubili su Maksimilijana I Habsburga (Maximilian) koga je Luj Napoleon III proglasio 1864. za cara Meksika.

1885 - U Njujork je stigla Statua slobode, poklon Francuske.

1885 - Rođen je srpski kompozitor i dirigent Stevan Hristić, član Srpske akademije nauka i umetnosti, jedan od osnivača Muzičke akademije u Beogradu, šef Beogradske filharmonije, direktor Opere u Beogradu i prvi predsednik Saveza kompozitora Jugoslavije ("Ohridska legenda", "Vranjanska svita", "Rapsodija").

1886 - Rođen je srpski slikar Jovan Bijelić, član Srpske akademije nauka, jedan od najznačajnijih jugoslovenskih likovnih stvaralaca između dva svetska rata ("Portret devojke", "Kupačica", "Dvorište", "Ženski akt", "Sarajevo", "Portret starice").

1897 - Umro je engleski kapetan Čarls Kaningem Bojkot (Charles Cunningham Boycott), kojem su 1880. zakupci imanja kojim je upravljao odbili saradnju. Takav vid otpora kasnije je nazvan prema njegovom prezimenu bojkot.

1906 - Rođen je britanski fiziolog i biohemičar ruskog porekla Ernst Boris Čejn (Chain). Sa Aleksandrom Flemingom (Alexander) i Hauardom Volterom Florijem (Howard Walter Florey) 1945. je podelio Nobelovu nagradu za medicinu za otkriće penicilina.

1908 - Dolaskom broda "Kasato Maru" u luku Santos sa 168 japanskih porodica, počelo je doseljavanje Japanaca u Brazil.

1937 - Umro je škotski pisac Džejms Metju Beri (James Matthew Barrie), autor priča o Petru Panu.

1944 - Američke snage su u Drugom svetskom ratu zauzele ostrvo Sajpan u Pacifiku na kojem su Japanci imali jednu od najvećih vojno-pomorskih baza.

1947 - Rođen je indijski pisac Salman Ruždi (Rushdie) koga je iranski verski vođa ajatolah Homeini osudio na smrt 1989. zbog uvrede islama u knjizi "Satanski stihovi". Ruždi je od tada do 2000. kada se seli u Njujork, živeo u Velikoj Britaniji pod zaštitom Skotland Jarda.

1953 - Džulijus i Etel Rozenberg (Julius, Ethel Rosenbarg), osuđeni za špijunažu u korist SSSR-a, pogubljeni su na električnoj stolici u američkom zatvoru Sing-Sing.

1961 - Kuvajt, koji je bio pod protektoratom Velike Britanije od 1899, stekao je punu nezavisnost.

1961 - Otkrivanjem natpisa sa imenom Pontija Pilata na iskopini rimskog hrama u Cezariji (Izrael), prvi put je nađen dokaz da je on postojao.

1965 - General Huari Bumedijen (Houari Boumedienne) zbacio je vojnim udarom sa vlasti predsednika Alžira Ahmeda Ben Belu (Bella).

1970 - Sovjetski vasionski brod "Sojuz-9" postigao je novi rekord u dužini boravka u kosmosu od 17 dana, 16 časova i 59 minuta.

1975 - Generalni sekretar UN Kurt Valdhajm (Waldheim) otvorio je u Meksiko Sitiju prvu svetsku konferenciju o položaju žene.

1987 - U eksploziji u garaži robne kuće u Barseloni poginulo je 12 i ranjeno više od 30 ljudi. Odgovornost je preuzela baskijska separatistička organizacija ETA.

1988 - U indijskom gradu Kurukšetra poginulo je 15, a ranjeno 25 ljudi u eksploziji bombe koju su postavili Siki ekstremisti.

1993 - Umro je engleski pisac Vilijam Golding (William), dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1983. ("Obredi plovidbe" "Gospodar muva", "Slobodan pad").

1995 - Čečenski pobunjenici oslobodili su 1.500 talaca koje su držali šest dana, i napustili bolnicu u gradu Buđenovsk na jugu Rusije, nakon što je sa ruskim vlastima dogovoren prekid vatre i nastavak mirovnih pregovora o Čečeniji.

1999 - U Prištini, na zgradi komande Prištinskog korpusa Vojske Jugoslavije, podignuta je zastava UN, pošto se Vojska Jugoslavije povukla, a mirovne snage UN (Kfor) preuzele kontrolu nad srpskom pokrajinom Kosovo.

2000 - Britanski carinici otkrili su u luci Dover u kamionu hladnjači 58 tela Kineza, ilegalnih emigranata.

2003 - Turski parlament je usvojio paket reformi ljudskih prava, poslednji u nizu zakona koji bi trebalo da poboljšaju šanse Turske za ulazak u Evropsku Uniju.

2004 - Saudijska Arabija je saopštila da je u sukobu bezbednosnih snaga i terorista ubijen Abdulaziz al-Mokrin (Mogrin) koga su smatrali vođom al-Kaide u toj zemlji, i trojica njegovih pomagača. Do sukoba je došlo nekoliko sati pošto su teroristi na svoj Internet sajt postavili fotografiju odsečene glave kidnapovanog američkog inženjera Pola M. Džonsona Juniora.

2006 - Episkopalna crkva u SAD izabrala je na čelo crkve, prvi put u istoriji Anglikanske crkve, ženu-biskupa, Ketrin Džeferts Skori (Katharine Jefferts Schori).

2007 - Kanadska čarter avio-kompanija "Skajservis erlajnz" obavila je let iz Toronta do Beograda nakon 15 godina prekida direktnog avionskog saobraćaja između Srbije i Kanade.

2013 - Umro je Đula Horn, bivši mađarski socijalistički premijer, poznat kao jedan od komunističkih vođa koji su srušili "gvozdenu zavesu" u leto 1989. godine.

2014 - Španski kralj Huan Karlos Prvi odrekao se prestola u korist svog sina princa Felipea. Huan Karlos je na tronu bio 39 godina, a na presto je došao nakon smrti diktatora Franciska Franka, novembra 1975.

2017 - Francuski premijer Eduard Filip (Edouard Philippe) dobio je drugi put mandat da formira vladu nakon parlamentarnih izbora u toj zemlji.

2021 - Na predsedničkim izborima u Iranu ubedljivo je pobedio Ebrahim Raisi. Amnesti internešenel je zatražila pokretanje istrage protiv Raisia zbog "zločina protiv čovečnosti" optužujući ga da je bio član komisije koja je otimala i bez odluke suda pogubila hiljade političkih neistomišljenika 1988. godine.

Teme