Web Analytics
Na današnji dan 18. septembar - BetaRS

Na današnji dan 18. septembar

Dogodilo se | 18.09.2024 | access_time 11:00
Na današnji dan 18. septembar
Foto: Wikipedia
Na današnji dan 18. septembar 1739. potpisivanjem Beogradskog mira okončan je rat između Austrije i Turske, započet 1736. Austrija je potisnuta sa Balkana, a Turska se vratila na Dunav i Savu. Srbija je ponovo postala deo Otomanskog carstva, a Austrija je bila prisiljena da Turcima vrati i Malu Vlašku i delove Bosne koje je dobila Požarevačkim mirom 1718.

1502 - Španski moreplovac italijanskog porekla Kristofer Kolumbo (Cristoforo Colombo) stigao je u Kostariku na svom četvrtom i poslednjem putovanju u Novi svet.

1709 - Rođen je engleski pisac i leksikograf Semjuel Džonson (Samuel Johnson), autor prvog modernog rečnika engleskog jezika (A Dictionary of the English Language) koji je objavljen 1755, a potom bio temelj engleske književnosti više od jednog veka (poema "Taština ljudskih želja", tragedija "Irena", satira "London").

1759 - Francuzi su posle vojnog poraza morali da prepuste Englezima provinciju Kvebek u Kanadi, a u poslednjoj bici su poginula oba komandanta - engleski Džejms Volf (James Wolfe) i francuski Luj Monkalm (Louis Montcalm).

1810 - U Čileu je počeo ustanak protiv španske kolonijalne vlasti pod vođstvom Bernarda O'Iginsa (O'Higgins), kasnije predsednika Čilea (1817-23).

1819 - Rođen je francuski fizičar Leon Fuko (Foucault), koji je ogledom s klatnom (Fukoovo klatno) dokazao rotaciju Zemlje. Pronašao je žiroskop, usavršio teleskop i otkrio vrtložno-vihorne struje u metalnim masama (Fukoove struje).

1822 - Francuski egiptolog Žan Fransoa Šanpolion (Jean Francois Champollion) dešifrovao je egipatsko pismo (hijeroglife).

1851 - Izašao je prvi broj američkog dnevnika "Njujork tajms", koji je osnovao Henri Džervis Rejmond (Henry Jarvis Raymond).

1905 - Rođena je švedska filmska glumica Greta Luiza Gustafson (Luisa Gustaffson), poznata kao Greta Garbo, jedna od najvećih glumica nemog i zvučnog filma. Svetsku slavu stekla je u Holivudu, a sa filma se povukla kada je bila na vrhuncu karijere. ("Ana Karenjina", "Mata Hari", Dama s kamelijama").

1931 - Japan je počeo napad na severoistočnu Kinu, Mandžuriju, a 3. marta 1932. proglasio je nezavisnost Mandžurije na čelu sa svrgnutim kineskim carem Pu Jiem (Yi) (carevima Mandžuko).

1934 - SSSR je pristupio Ligi naroda.

1944 - Nakon teških borbi, američke oklopne jedinice pod komandom generala Džordža Patona (George Smith Patton) zauzele su u Drugom svetskom ratu luku Brest, značajno vojno pomorsko uporište u severozapadnoj Francuskoj.

1961 - U avionskoj nesreći iznad Severne Rodezije poginuo je generalni sekretar UN od 1953, Šveđanin Hjalmar Agne Dag Hamaršeld (Hammarskjoeld). Smrt je prekinula njegovu misiju rešavanja kongoanske krize. Posthumno mu je dodeljena Nobelova nagrada za mir.

1970 - Američki pevač i najčuveniji rok gitarista 20. veka Džimi Hendriks (Jimi Hendrix) umro je u 27. godini od prekomerne doze droge.

1973 - Generalna skupština UN aklamacijom je primila u članstvo obe nemačke države - Istočnu i Zapadnu Nemačku. U članstvo UN primljeni su i Bahami.

1982 - U masakru koji je, uz podršku izraelske vojske, počinila libanska hrišćanska milicija u palestinskim izbegličkim logorima Sabra i Šatila u Bejrutu, ubijeno je najmanje 800 ljudi. To je bila odmazda za atentat izvršen četiri dana ranije, u kojem je ubijen predsednik Libana Bešir Džemajel. (Bashir Gemayel).

1988 - Tokom antivladinih demonstracija, u kojima je ubijeno hiljade ljudi, vojna hunta je oborila vladu predsednika Burme Maunga Maunga.

1989 - Indijska vlada odlučila je da obustavi vojne operacije protiv Tamilskih tigrova i da do kraja godine povuče trupe iz Šri Lanke.

1997 - Islamski teroristi su u centru Kaira napali turistički autobus i ubili devet nemačkih turista i egipatskog vozača.

2005 - Posle 30 godina sukoba u Avganistanu su održani prvi parlamentarni i pokrajinski izbori od 1969. godine.

2007 - Umrla je Ljiljana Molnar-Talajić, jedan od najvećih operskih umetnica u bivšoj Jugoslaviji i dugogodišnja profesorka na zagrebačkoj akademiji.

2008 - Umro je kubanski sineasta Umberto Solas (Humberto) jedan od najznačajnijih latinoameričkih reditelja. Medju njegovim najpoznatijim filmovima su "Barrio Cuba", "Lucia" i "El Siglo de as Luces".

2010 – U Avganistanu su održani parlamentarni izbori u kojima je učestvovalo preko 40 odsto stanovnika. Izbori su održani uprkos pretnji talibana bombaškim napadima, pratilo ih je nasilje, a u napadima ekstremista ubijeno je 14 ljudi i više desetina ranjeno.

2014 - Na referendumu o nezavisnosti Škotske gradjani su sa 55,3 odsto glasova odlučili da Škotska ostane deo Ujedinjenog Kraljevstva.

2018 - Ruski vojni avion sa 15 članova posade oboren je u Siriji.

Teme