Pre 45 godina umro predsednik SFR Jugoslavije Josip Broz Tito
Tito je rođen u Kumrovcu, mestu na slovenačko-hrvatskoj granici, maja 1892. godine, a kao datum njegovog rođenja obeležavan je 25. maj, koji je bio proglašen za Dan mladosti i tokom kojeg je u Beograd, na stadion JNA dolazila štafeta koja je prehodno obilazila čitavu Jugoslaviju.
Izveo je Jugoslaviju iz istočnog (sovjetskog) bloka i sproveo reforme, nakon kojih je razrušena i siromašna zemlja postala srednje razvijena, sa modernim obrazovnim i socijalnim sistemom.
Međutim, konfiskacija i nacionalizacija gotovo sve privatne imovine, kao i nepostojanje demokratskog sistema, slobodnih medija i slobodnih izbora, proizveli su strogu državnu i partijsku kontrolu kompletnog poratnog života, a ideološka isključivost vlasti koštala je slobode, pa i života mnoge koji nisu želeli ili umeli da se prilagode.
Bez obzira na to uživao je ogromnu popularnost u narodu, što su niži čelnici socijalističkog sistema koristili da izgrade kult ličnosti, sa nadom da će im to biti od koristi za nastavak vladavine i nakon Titove smrti.
Pokret nesvrstanih u čijem je osnivanju imao ogromnu ulogu, pojačao mu je pozicije na međunarodnoj sceni, a Jugoslaviju približio stanovnicima i tržištima zemalja iz Afrike i Azije, što je imalo pozitivan i politički i ekonomski efekat.
Kao državnik iz relativno male zemlje sa 20 miliona stanovnika, postao je nesrazmerno značajna figura svetske politike, uticajan, rado viđan i priman gost u gotovo svim svetskim centrima, od Londona i Vašingtona, do Moskve i Nju Delhija.
Samoupravni sistem u privredi, koji je uveden sredinom sedamdesetih godina prošlog veka, međutim, nije izdržao test vremena, privreda nije postala dovoljno konkurentna, niti sposobna da zaposli odgovarajući deo stanovništva.
U poslednjim godinama života, možda i bez njegovog presudnog uticaja na donošenje odluka, zaduženost zemlje je naglo porasla uz jačanje socijalnih, a kasnije i nacionalnih tenzija, što će desetak godina kasnije 1990. dovesti do krvavog raspada Jugoslavije i formiranja malih nacionalnih država, slabog uticaja i minijaturne političke snage.
Tito je umro 4. maja 1980. godine, u 15.05 časova, u Kliničkom centru u Ljubljani, nakon komplikacija posle amputacije noge i drugih nagomilanih zdravstvenih problema.
Njegovo telo je trasportovano "Plavim vozom" do Beograda, a uz put je ispraćeno cvećem i suzama stotina hiljada građana koji su preminulog lidera, izloženog na odru u zgradi skupštine, obilazili i narednih nekoliko dana.
Sahrani Josipa Broza Tita prisustvovalo je više od 200 istaknutih ličnosti iz celog sveta, predsednika, premijera, kraljeva, vladara i lidera stranaka iz 107 zemalja. Među njima su bili i Indira Gandi, Margaret Tačer, Leonid Brežnjev i mnogi drugi.
Gotovo pola veka nakon smrti Tito je ostao kontroverzna i istorijski izuzetno interesantna ličnost. Njegov grob, kao i Muzej Jugoslavije u neposrednoj blizini svake godine obilazi hiljade ljudi iz bivše Jugoslavije.
Danas, na godišnjicu njegove smrti, Muzej Jugoslavije će raditi od 10 do 18 časova, a ulaz će za posetioce biti besplatan.
Teme
Povezane vesti
Politika
