Promene vegetacije ubrzale klimatske promene tokom kasnog miocena

Xinhua/Chen Bin

Nova studija otkrila je da su promene biljnog sveta odigrale ključnu ulogu u ubrzavanju velikih klimatskih promena tokom kasnog miocena, perioda koji je trajao od pre 11,6 do 5,3 miliona godina.

Studiju, nedavno objavljenu u časopisu Naučna otkrića (Science Advances), vodili su istraživači sa Instituta za atmosfersku fiziku (IAP) Kineske akademije nauka, prenosi Sinhua.

Kasni miocen predstavlja značajan period u istoriji Zemlje, obeležen prelazom sa dugotrajnog toplog razdoblja srednjeg miocena ka hladnijim uslovima koji više podsećaju na današnju klimu. Iako su prethodne studije ukazivale na opadanje nivoa ugljen-dioksida (CO₂) i tektonske promene kao glavne pokretače ovih promena, ti faktori sami po sebi nisu mogli u potpunosti da objasne globalni klimatski prelaz.

Nova studija ističe značaj povratnih sprega vegetacije, ukazujući na promene u biljnom pokrivaču koje utiču na klimu, intenziviranje hlađenja na velikim severnim geografskim širinama i promenu obrazaca padavina na manjim širinama.

Na severu su ranije verovatno postojale guste šume koje je pad temperature pretvorio u travnjake tokom kasnog miocena, što je promena koja je dodatno ubrzala globalno zahlađenje.

Ova saznanja pokazuju da su promene u vegetaciji pojačale hlađenje tako što su uticale na reflektivnost površine Zemlje, kao i na vodenu paru, oblake i morski led. U nekim oblastima, efekti vegetacije bili su čak izraženiji od hlađenja izazvanog padom koncentracije CO₂.

Kombinujući geološke podatke i klimatske modele, studija je razjasnila posebne uloge CO₂, tektonskih promena i biljnog pokrivača u oblikovanju klime tokom kasnog miocena.

"Ova studija nam pomaže da bolje razumemo mehanizme iza klimatskih promena u kasnom miocenu i naglašava koliko vegetacija može da utiče na globalnu klimu, i u prošlosti i u budućnosti", rekao je profesor Džang Ran sa IAP-a.

Za razliku od današnjeg brzog zagrevanja izazvanog porastom CO₂, kasni miocen je bio obeležen hlađenjem i opadanjem nivoa CO₂. Ova studija naglašava često zanemaren uticaj biljnog sveta na klimatski sistem i pruža dragocene uvide za istraživanje klimatskih promena, kako u prošlosti tako i u budućnosti, dodao je Džang.